Zasady efektywnego uczenia się
Jak się uczyć efektywnie? W jaki sposób zapamiętywać skutecznie informacje? Jak nauczyć pracowników efektywnego zapamiętywania?
Spis treści:
Sposoby efektywnego uczenia się
Jest wiele MITÓW dotyczących uczenia się. W szkole, na studiach – niestety – prawie nikt nie nauczył nas, JAK się uczyć.
Poznaj popularnych 10 mitów o “uczeniu się i zapamiętywaniu” i zobacz, jak uczyć się tak, by zapamiętać!
MIT: są sposoby na zapamiętywanie bez wysiłku, na przykład w śnie (notatki pod poduszkę i kurza łapa po łóżko…), lub po prostu słuchając.
1 ZŁOTA ZASADA: DODAWAJ TRUDNOŚCI I PODWYŻSZAJ POZIOM! MÓZG POTRZEBUJE „CZUĆ NACISK” i trochę się wysilić!
Jakia jest podstawowa zasada, baza efektywnego uczenia się? Aby zapamiętać, trzeba jednak „zmusić” mózg by wysilił się, przypominając sobie treść. To dla niego sygnał: to jest ważne, lepiej, żebyś zapamiętał! I zapamięta! Przykładowo, jeśli nie pamiętasz (czegoś, np. słówka w obcym języku), dobrze jest jednak przez chwilę „zmusić” naszą pamięć do pracy. Dla mózgu jest to sygnał: Acha! Czyli to jest ważne, więc stworzę dodatkowe połączenie w pamięci, by „następnym razem” już się tak nie męczyć!
Jeśli wszystko „błyskawicznie” sprawdzasz w google, mózg robi się leniwy. Jeśli np. lektor języka obcego od razu podpowiada słówko (bo on je zna, a Ty – jak widać, nie…) poproś go, by tego nie robił! Lepiej jest „chwilę się pomęczyć”, by mięsień naszej pamięci popracował.
W grach i grywalizacji ten mechanizm nazywamy levelami. Gry korzystają z mechanizmu zwanego „flow” które mówi, ze poziom trudności musi być adekwatny. Czyli na tyle trudny, by zadanie było rozwijające i motywujące. Jeśli będzie zbyt łatwe, wpadniemy w poziom NUDY. Zbyt trudne? FRUSTRACJI
MIT: jak się przyłożę i dobrze nauczę (ZDAM), to mi to zostanie na zawsze. To taka pamięć mózgowo – mięśniowa. Będzie potrzebne, to „wydobędę”.
2 ZŁOTA ZASADA: POWTÓRKI, GŁUPCZE! ILUZJA WIEDZY to Twój główny wróg! Zaznajomienie to nie zapamiętanie
Jak efektywnie się uczyć? Potrzebujesz powtórek nawet wtedy, gdy myślisz, że ich nie potrzebujesz. Przejście informacji do pamięci długotrwałej jest procesem, który wymaga cyklu powtarzania rozłożonego w czasie.
MIT: sprawdzanie wiedzy i testowanie mnie stresuje, dlatego jak się uczę, to tylko pochłaniam treść. Czytam i czytam znowu, aż trafi do mózgu.
3 ZŁOTA ZASADA: TESTOWANIE, SPRAWDZANIE wiedzy to SKUTECZNY sposób na naukę
Pytaj siebie, co zapamiętałeś / zapamiętałaś. Poproś innych, by Cię odpytali. Testowanie „zmusza mózg” do aktywnego wydobywania wiedzy, co działa jak super power dla procesu zapamiętywania. Hiperskuteczne FISZKI tak właśnie działają.
Jedną z metod skutecznego uczenia się jest testowanie. Zobacz nasz poradnik, jak robić to dobrze:
MIT: trzeba do nauki przysiąść, tak mówił mój dziadek! Trzeba się porządnie skupić na parę godzin, to wtedy mózg się rozciąga i zapamiętuje!
4 ZŁOTA ZASADA: RÓB ODSTĘPY, STOSUJ KRÓTKIE SLOTY CZASOWE NA NAUKĘ
Jak się uczyć efektywnie? Skuteczniejsze jest uczyć się przez 5 dni po 15 minut, niż szóstego dnia przez 75 minut. To działa w każdej dziedzinie: wiedza, język, nauka gry na instrumencie, sport.
MIT: jest jeden skuteczny sposób uczenia się. Jak go odnajdę, to powinienem tylko go stosować. Co ja, motyl jestem żeby skakać z kwiatka i sposoby zmieniać?
5 ZŁOTA ZASADA: ZMIENIAJ SPOSOBY UCZENIA SIĘ!
Stosuj różne style, różne techniki, różne konteksty (samodzielnie, w grupie), różne zmysły, tempo. Miksuj metody, zaskocz swój mózg.
Dziś coraz częściej nauka = nauka zdalna / online / e-learning hybrydowy. Zobacz, jak działają takie platformy, jakie różne techniki i sposoby stosują. Poniżej widzisz cykl powtórek, które łączą inteligentne testy, a efektem jest Indeks Efektywności uczenia się:
MIT: nauka to taka niekończąca się droga. Nigdy nie będę wiedzieć wszystkiego, więc po to mierzyć?
6 ZŁOTA ZASADA: POCZUCIE PROGRESU to kluczowy element motywacji w uczeniu się!
Znajdź sposób, by monitorować i WIDZIEĆ postęp. Użyj aplikacji, wskaźników graficznych czy fizycznych gadżetów. Podejściem, w którym stosujemy np. pasek progresu.
MIT: fresh from the fight! Tak się zdaje ważne egzaminy. Uczę się całą noc i ze „świeżą” wiedzą atakuję test! Księżyc to mój przyjaciel.
7 ZŁOTA ZASADA: SEN i zaplanowana przerwa jest KLUCZOWA by zapamiętać treść
Wbrew zasadzie 3xZ sen jest ważny. Ciekawym podejściem są drzemki NASA i „nappuccino”. Warto sprawdzić, tym bardziej, że rośnie nam pokolenie wiecznie niewyspanych ludzi!
MIT: czytanie tekstu (ewentualnie na głos) MI działa na pamięć i efektywne uczenie. Nic nie kombinuję, kiedy się uczę, wiele razy „powtarzam słowo w słowo” materiał.
8 ZŁOTA ZASADA: PYTANIA o relację, kontekst, przyczynę – zadawaj je samemu sobie, by zapamiętać!
Jakie są sposoby efektywnego uczenia się? Powtarzanie bez refleksji nic nie da, przykro mi. Ale to, co DA, to pytanie samego siebie w trakcie uczenia się: dlaczego to tak jest? po co? co to daje? jaka jest przyczyna? jaki skutek? To bardzo skuteczna metoda uczenia się. No i z mądrym można pogadać!
MIT: ten materiał mądrzejsze głowy napisały. Więc nic nie będę zmieniać. Trzeba wykuć tak, jak mój wujek się nauczył na pamięć książki telefonicznej!
9 ZŁOTA ZASADA: PRACUJ Z TEKSTEM, ZMIENIAJ GO, WYCIĄGAJ ESENCJĘ, SZUKAJ POWIĄZAŃ
Tylko jedna przestroga: popularne ZAKREŚLANIE tekstu ciągiem to nie to samo… Twój mózg lubi wyzwania (uwierz mi), dlatego zaproś go do intelektualnej przygody i PRACUJ z tekstem, jak mawiała pani od polskiego!
Wyciągnie esencji – tworzenie małych elementów / porcji wiedzy nazywamy pojęciem takim jak mikrolearning. Zobacz, na czym polega takie podejście:
MIT: mózg z wiekiem robi się leniwy, bo tak chciała Matka Natura. Mój kolega się dużo uczył za młodu i oczy sobie zepsuł. Co się miałem nauczyć, to się już nauczyłem. Dzieci się łatwiej uczą, ja już za stary jestem…
10 ZŁOTA ZASADA: DOROŚLI UCZĄ SIĘ INACZEJ, NIŻ DZIECI, LECZ MÓZG CHCE SIĘ UCZYĆ CAŁE ŻYCIE!
#lifeLONGlearning to odkrycie na miarę dziejów! Nasz mózg CHCE się uczyć i MOŻE się uczyć ciągle. Jest takie powiedzenie: nie przestajesz surfować, bo się starzejesz. Starzejesz się, bo przestajesz surfować.
W miejsce surfowanie wstaw… Sam wiesz co!
Reguły skutecznego uczenia się przez całe życie!
- Otaczaj się ludźmi, którzy cię stymulują do myślenia i uczenia się!
- Uprawiaj sport – udowodniono, że aktywność fizyczna wpływa na tworzenie się, rodzenie nowych neuronów w hipokampie, czyli tej części mózgu, która odpowiada za pamięć!
- To, co NAPRAWDĘ różni styl uczenia się dzieci od dorosłych, to gotowość do popełniania błędów. Dzieci chętniej rozpoczną działanie nawet, jeśli ich wiedza nie jest jeszcze „doskonała”. Dla wielu dorosłych lęk przed ośmieszeniem się jest skutecznym blokerem. Przykładem jest nauka języka obcego. Dzieci wchodzą w interakcje, mówią w obcym języku błyskawicznie. A dorośli często czekają (?) aż opanują NAPRAWDĘ WSZYSTKIE zasady i poznają WSZYSTKIE słowa. Czyli nigdy. Od stylu uczenia się dzieci warto wziąć odwagę do popełniania błędów!
Podsumowanie: uczysz się dużo i przyswajasz sporo nowych informacji? Zobacz infografikę o zebranych zasadach efektywnego uczenia się, które sprawią, że Twoja nauka będzie bardziej efektywna!
Jeśli pomimo tych skutecznych zasad nadal nie chcesz uczyć się nowych rzeczy, to może zastosujesz to, co już umiesz? Zobacz film naszego konsultanta Krzysztofa Filarskiego: Przestań czytać te wszystkie książki!
Na koniec: a co to jest wiedza? Jaka jest jej definicja i jak łaczy się z poczuciem pewności, że się wiedzę posiada? Czy można zbudować Indeks, jak efektywnie JA się uczę? O tym wszystkim przeczytasz w kolejnym artykule TUTAJ!
Najczęstsze pytania
Jak wykorzystać zasady efektywnego uczenia się w organizacji?
Zasady efektywnego uczenia się mogą być wykorzystane w organizacji poprzez tworzenie procesów e-learningu zgodnego z wiedzą o uczeniu się człowieka. Przykładowo aby zastosować microlearning, który jest zgodny z zasadami efektywnego uczenia się, należy podzielić wiedzę na małe porcje i regularnie je przypominać. Należy zaplanować cykl uczenia się zamiast pojedynczych dużych wydarzeń. Efektem będzie retencja wiedzy w firmie.
Jak menedżerowie mogą wykorzystać zasady efektywnego uczenia się w zarządzaniu ludźmi?
Menedżerowie mogą wspierać efektywne uczenie się pracowników poprzez stworzenie odpowiednich warunków do pracy, umożliwienie dostępu do różnych źródeł wiedzy i zapewnienie wsparcia w procesie uczenia się. Menedżerowie mogą również wspierać efektywne uczenie się, stosując różne techniki motywacji i nagradzania pracowników za ich postępy w nauce.