Spis treści
- Historia pewnego… morderstwa
- Wykorzystaj pętlę nawyków do oduczania się niechcianych reakcji i zachowań
- Czym jest pętla nawyku?
- Jaką nagrodę daje mi nawyk?
- Lepsza, nawykowa reakcja w tej samej sytuacji?
- Czym są Atomowe Nawyki?
- Jak zmienić swoje zachowanie?
Co to jest nawyk? To drobne zachowanie powtarzane rutynowo, nawet nieświadomie, które dzięki mocy „odsetek składanych” przybliża cię każdego dnia o 1% do zamierzonego celu (zdrowie / rozwój / zamożność) lub Cię od tego celu oddala.
Co się stanie złego, jeśli jednego konkretnego dnia, leżąc na kanapie będziesz żywić się śmieciowym jedzeniem, za które zapłacisz kartą kredytową? NIC! A co się stanie, jeśli pomnożysz te dni przez 100? No właśnie!
Budowa i zmiana nawyków jest jedną z ról lidera. Umiejętność budowy skutecznych nawyków jest kompetencją przyszłości, którą uczymy w ramach programów szkoleniowych Akademii Menedżera lub Programów Talentowych. Zobaczy, jak zmieniać nawyki!
Pętla nawyku – historia o synowej i teściowej
Krótko po ślubie synowa uświadomiła sobie, że może i mąż to był dobry wybór, jednak w pakiecie otrzymała straszliwą teściową! Złośliwą, nieuprzejmą. Co powie, to przykre słowa, pomóc nie pomoże, szuka zaczepki. Problem jest oczywisty – fatalne nastawienie teściowej. Rozwiązanie również proste – ZABÓJSTWO! W tej bajce (bo to taka trochę bajka) synowa udała się do lokalnego zielarza. Jego (raczej szemrany) sklepik oprócz oficjalnych produktów oferował trucizny doskonałe.
– W czym mogę pomóc?
– Chcę kupić u Ciebie truciznę, aby otruć teściową.
– Jestem nie tylko sprzedawcą, ale Doradcą Klienta. Dlatego radzę taką oto metodę:
Codziennie rano dosypuj teściowej do filiżanki szczyptę tego zioła. Działa powoli, ale niezawodnie. Przecież nie zaryzykujemy ot – tak! Zabójstwa nie możesz dokonać z dnia na dzień – każdy się zorientuje, że to Ty! A tak – dzień po dniu jej zdrowie będzie się pogarszać.
– A teraz najważniejsze – musisz udawać, że ją lubisz! Uprzejmie pytać, co możesz dla niej zrobić, uśmiechać się. To odsunie ostatecznie od Ciebie podejrzenia.
– Plan doskonały! Zadowolona Klientka zapłaciła, obiecując, że jeśli się uda, udzieli sprzedawcy imiennych referencji.
Morderstwo doskonałe?
Sprzedawca, jak co rano, otwiera swój sklep – patrzy: jego Klientka – synowa, zapłakana czeka od świtu! NATYCHMIAST CHCĘ KUPIĆ ODTRUTKĘ! Tak, moja kochana mama nie może umrzeć – od pewnego czasu stałyśmy się sobie tak bliskie, jak przyjaciółki. Jest dla mnie miła i kochana. RATUJ MOJĄ TEŚCIOWĄ!
Doradca Klienta z życzliwością spojrzał na niedoszłą trucicielkę.
– Nie martw się o nią. Nic jej nie będzie – od kilku tygodni dosypujesz jej zielonej herbaty. Nie dość, że nieszkodliwa, to jeszcze zdrowa (zwalcza wolne rodniki). Jedyna trucizna, moja kochana, była W TOBIE!
Morał z tej historii jest znany każdemu – to NASTAWIENIE jest źródłem problemu! Tak powstaje trwała zmiana i… pętla nawyku!
Wykorzystaj pętlę nawyków do oduczania się niechcianych reakcji i zachowań
Wielu z nas już jest świadomym, że niektóre nawykowe zachowania, które mamy nie służą nam. Chcesz usunąć z życia jakiś zły nawyk. Stop. Jeśli znajdziesz takie zachowanie to ostatnią rzeczą, którą powinnaś, powinieneś zrobić to obietnica, że przestanę już od jutra to zrobić i nigdy więcej do tego złego nawyku nie wrócę. Taki mechanizm oduczania się nawyków nie zadziała.
Postawa – użyję silnej woli i przestanę – jest bardzo popularna, jest też po prostu bardzo nieskuteczna.
Każdy z nas choć słyszał o efekcie jojo, albo powiedzeniu nałogowych palaczy: Rzucanie palenia jest banalnie proste, robiłem to dziesiątki razy! Czujemy ironię. Ale w takim razie co zadziała? Odkryj bodziec, czyli wskazówkę, która wywołuje konkretną reakcję. Pamiętaj, że pomiędzy bodźcem, a twoją reakcją jest przestrzeń wolności. O tym między innymi opowiada nam Covey w nawyku proaktywności. Możesz rozpoznać bodziec i w miejsce szkodliwej reakcji możesz wstawić inną reakcję, pozytywną.
Czym jest pętla nawyku?
Szkodliwa reakcja to przykładowo ten papieros, który się już dzisiaj pojawił, ale też przerwa na ploteczki z innymi osobami, miękki fotel na godziny po pracy, a siedzenie to nowe palenie. Pilot do telewizora w ręku, kiedy siadamy w fotelu. Włączona komórka z bezsensownym kanałem YouTube czy słodka, niezdrowa przekąska, a może opryskliwy ton do telefonu, kiedy dzwoni ktoś z numeru, którego nie znasz, od razu reagujesz agresywnie, aby dać upust emocjom. Zanim jednak wstawisz w miejsce szkodliwej reakcji inną, pozytywną, warto, abyś zwrócił uwagę na nagrodę, którą ci ta reakcja daje.
Jaką nagrodę daje mi nawyk?
Pamiętasz być może żart znowu palaczy: No i jak tam, próbowałeś zamiast palić papierosy użyć tej nikotynowej gumy do żucia, co reklamują w telewizji? No próbowałem, ale niestety się nie pali. Czy cię to śmieszy czy nie, pokazuje to, że tu mamy problem z nagrodą. Jeżeli oczekiwaną nagrodą dla palacza jest możliwość wyjścia na chwilę od komputera na kwadrans , to żucie gumy nie da tej nagrody, a spacer tak. Jeśli na przykład nagrodą dla osoby odbierającej telefon od telemarketera jest upust emocjonalny, poczucie, że ja mam władzę nad tą, nomen omen bezbronną osobą, lepszą reakcją będzie technika trzech głębokich, świadomych oddechów. Też ta sama nagroda się pojawi. Jeśli oczekiwaną nagrodą dla zestresowanej osoby będzie śmiech czy lepszy nastrój to zamiast godzinami oglądać tenże kanał na YouTubie, pokazujący śmieszne wypadki… W znaczeniu śmieszne dla tych wszystkich, co oglądają, oprócz tych, co tam występują…
Lepsza, nawykowa reakcja w tej samej sytuacji?
To może lepszą reakcją, czyli fragmentem nawyku, który chcesz zbudować będzie świadomy, budujący relacje telefon do życzliwego ci przyjaciela i rozmowa, co tam u kogo słychać, jak żyjesz. Podsumowując, nie masz wpływu na pragnienie. Potrzebujesz się zrelaksować. Nie masz wpływu na oczekiwaną nagrodę: chcę być spokojny. Masz wpływ tylko i aż na środkową część. Możesz rozpoznać bodziec, czyli wskazówkę, która uruchamia tę pętlę nawyków, Na przykład uświadom sobie, że zawsze jak jadę akurat tą drogą po pracy to zatrzymuje się w tym konkretnym miejscu, na niezdrową przekąskę? Żeby to była przekąska, łącznie 850 kalorii…. No ale dobrze, pragnienie pozostaje. Bodziec możesz sobie uświadomić i wymyślić w tym miejscu nowe zachowanie. W miejsce starego zachowania destrukcyjnego. By osiągnąć taką samą lub podobną nagrodę. Czy to jest proste? Nie. Ale przynajmniej jest skuteczne.
Czym są Atomowe Nawyki?
Koncepcję Atomic Habits, czyli atomowe nawyki to drobne, mikroskopijne nawet zmiany, które dzieją się regularnie. Mogą NEGATYWNIE zupełnie przekierować Ciebie, jako człowieka (i statek kosmiczny z filmu) z kursu!
Bo ta suma mikroskopijnej zmiany, jeden centymetr na kilometr, mnożona przez kosmiczny dystans spowoduje, że nasz statek kosmiczny z załogą nie doleci na Marsa, ale zginie w przestrzeni kosmicznej.
Suma tego centymetra mnożona przez miliony kilometrów spowoduje, że ta misja nie skończy się katastrofą w rozumieniu wybuchu, ale skończy się niepowodzeniem w rozumieniu: suma drobnych błędów razy ilość dni czy kilometrów równa się rzeczywiście porażka.
Atomic Habits i ten przykład pokazuje, że tak naprawdę te drobne rzeczy, które robimy każdego dnia powodują pozytywną lub negatywną zmianę. Jeżeli każdego dnia o 1% jesteś lepszy, to po 100 dniach jesteś lepszy dwukrotnie. Jeżeli każdego dnia jesteś gorszy o 1%, to po 100 dniach wiesz sam, co się wydarzy…
Jak zmienić swoje zachowanie?
Koncepcja Atomic Habits podaje nam cztery sposoby, jak budować ten 1% dobrej zmiany każdego dnia.
Pierwsze: zrób tak, aby ten mikronawyk stał się on oczywisty
Co to znaczy? Wyobraź sobie, że twoim docelowym nawykiem jest codziennie rano biegać. Jeżeli codziennie rano wstajesz i przy drzwiach będziesz widział swoje buty do biegania, będzie to oczywisty sygnał – ubieram, idę. Jeżeli jednak schowasz je do szafy i za każdym razem będziesz liczył na to, że będziesz miał siły, żeby wykopywać spośród wielu, wielu innych rzeczy buty do biegania, ten nawyk nie będzie oczywisty.
Drugi: spraw, by był pozytywny i atrakcyjny
Spowoduj, że ten codzienny drobny atom będzie powodował u ciebie wyrzut endorfin. Osoba, która chce wdrożyć zdrowe żywienie jako codzienny standard: zamiast: nie będę jadł wszystkiego z talerza (dziwne, czyż nie? Co z resztą – wyrzucić?) lepiej: połowa mojego talerza będzie pięknie zielona z sałaty i zielonych warzyw!
W gamifikacji przykładowo, albo w wielu rozwiązaniach, które na przykład za pomocą mechanizmów z gier pomagają uczyć się, uczyć się języka, ćwiczyć, jest tak zwany wielki BUUM, brawo – milion punktów!
On daje adrenalinę, która powoduje, że to, co zrobisz dobrego kojarzy się z czymś bardzo, bardzo sympatycznym.
Trzeci: zrób to tak proste, jak się tylko da
Jeżeli twoim celem jest jeść zdrowo, to zrób koszyk ze zdrowymi przekąskami takimi jak owoce – dostępne, bliskie, na stole pokrojone w kawałki, a nie trzymaj je gdzieś daleko, daleko w piwnicy, a na widoku niezdrowe chipsy. Oczywiście sam rozumiesz, że jeżeli zrobisz ten nawyk łatwym, dostępnym, będzie ci łatwiej do niego sięgać.
Czwarty: bądź z tego dumny
Oczywiście cieszymy się, kiedy statek ląduje na tym naszym symbolicznym Marsie, ale czasami zapominamy o tej drobnej dumnie I radości! Warto być wdzięcznym z każdego dnia, w którym robimy nawyki zgodnie z naszym planem. Jeśli codziennie rano chodzisz na 30-minutowy spacer, zauważ to i powiedz sobie: super! Ten 1% to naprawdę świetny powód do bycia dumnym, więc przyłap się na tym. Nawet, jeśli jest to coś małego, to suma tych atomów zbuduje całkiem wielki efekt!
Podsumowując, zobacz infografikę, jak Piotr stosuje tę wiedzę i wprowadza nowy nawyk w swoje życie!
